Esposiziopean dauden pertsonei lotutako lan-baldintzak hobetzeak hautsarekin eta SKArekin erlazionatutako legeria orokor eta espezifikoa betetzea dakar.
Ezarritako betebeharrak ez betetzeak hainbat erantzukizun ekar diezazkioke enpresari, eta horien artean erantzukizun zibila, prestazioen errekargua edo erantzukizun penala nabarmendu behar dira, agintaritza eskudunak ezar ditzakeen arau-hausteak eta zehapenak ahaztu gabe.
LEGERIA ETA ARAUDI APLIKAGARRIAK
Araudi orokorra:
- Lan Arriskuen Prebentzioari buruzko azaroaren 8ko 31/1995 Legea.
- Urtarrilaren 17ko 39/1997 Errege Dekretua, Prebentzio Zerbitzuen Erregelamendua onartzen duena.
- Azaroaren 10eko 1299/2006 Errege Dekretua, Gizarte Segurantzaren sistemako gaixotasun profesionalen taula onartu eta horiek jakinarazi eta erregistratzeko irizpideak ezartzen dituena.
- Apirilaren 2ko 863/1985 Errege Dekretua, Meatzaritzako Segurtasunerako Oinarrizko Arauen Erregelamendu Orokorra onartzen duena.
Gaur egun, agente kimiko arriskutsu gisa materia partikulatuarekiko edo silize kristalinoarekiko esposizioa berariaz arautzen duen araudia dago.
- Real Decreto 665/1997, de 12 de mayo, sobre la protección de las personas trabajadoras contra los riesgos relacionados con la exposición a agentes cancerígenos, mutágenos o reprotóxicos durante el trabajo»
- Real Decreto 612/2024, de 2 de julio, por el que se modifica el Real Decreto 665/1997, de 12 de mayo, sobre la protección de las personas trabajadoras contra los riesgos relacionados con la exposición a agentes cancerígenos durante el trabajo.
- Real Decreto 1154/2020, de 22 de diciembre, por el que se modifica el Real Decreto 665/1997, de 12 de mayo, sobre la protección de las personas trabajadoras contra los riesgos relacionados con la exposición a agentes cancerígenos durante el trabajo.
- Orden TED/723/2021, de 1 de julio, por la que se aprueba la Instrucción Técnica Complementaria 02.0.02 «Protección de las personas trabajadoras contra el riesgo por inhalación de polvo y sílice cristalina respirables», del Reglamento General de Normas Básicas de Seguridad Minera.
- Real Decreto 374/2001, de 6 de abril, sobre la protección de la salud y seguridad de las personas trabajadoras contra los riesgos relacionados con los agentes químicos durante el trabajo.
Araudi hori prebentzio-zerbitzuak egokitzat jotzen duen beste baten bidez zabaldu ahal izango da. Laneko arriskuen prebentzioari buruzko kodea. Código de prevención de riesgos laborales.
Jarraian, hautsaren eta SKAren esposizioa ebaluatzeko eta kontrolatzeko aplika daitezkeen arauak aurki ditzakegu, ez era esklusiboan:
- UNE-EN 689:2019. Esposizioa lantokian. Agente kimikoak inhalatzearen ondoriozko esposizioaren neurketa. Esposizio profesionalaren muga-balioekiko adostasuna egiaztatzeko estrategia.
- UNE-EN 529:2006. Arnas-babeserako ekipamenduak. Hautaketari, erabilerari, zaintzari eta mantentze-lanei buruzko gomendioak. Gida.
- UNE-EN 481:1995 Atmosferak lanpostuetan. Partikulen tamainaren araberako partikulen definizioa, aerosolak neurtzeko.
- UNE-EN 1540:2012 Esposizioa lantokian. Terminologia.
- UNE-EN ISO 13137:2022 Atmosferak lantokian. Agente kimiko eta biologikoen laginketa pertsonalerako ponpak. Eskakizunak eta entsegu-metodoak.
- UNE-EN 13205-1:2015 Esposizioa lantokian. Airean partikula esekien kontzentrazioak neurtzeko lagingailuen funtzionamenduaren ebaluazioa. 1. atala: Betekizun orokorrak.
- UNE 81550:2017 Esposizioa lantokian. Aireko silize kristalinoaren (partikula arnasgarria) zehaztapena. Infragorriko espektrofotometriaren metodoa.
BETEBEHARRAK
Oro har, enpresa guztiek betebehar hauek dituzte:
- Prebentzioaren integrazioa hautsarekin eta SKArekin erlazionatutako prebentzio-jarduerak enpresaren jarduera guztietan txertatuz.
- Hautsarekiko eta SKArekiko esposizioan egotearen hasierako ebaluazioa, arrisku hori saihestu ezin izan denean.
- Hautsarekiko eta SKArekiko esposizioa kontrolatzeko prebentzio-neurrien planifikazioa..
- Langileentzako buruzko berariazko informazioa eta prestakuntza langileei.
- Langileen indibiduala eta kolektiboa.
- Neurri espezifikoen ezarpena bereziki sentsibleak diren langileen kasuan.
- Koordinazioa lantoki berean parte hartzen duten beste enpresaburu batzuekin.
- Langileen gai horretan.
Silize kristalinoa agente kantzerigenotzat hartu denez, lehentasuna eman beharko zaie 665/1997 Errege Dekretuan jasotako neurriei. Errege-dekretu horrek ezartzen ditu beren lanaren ondorioz agente kantzerigeno edo mutagenoen eraginpean dauden edo egon daitezkeen pertsonei aplikatu beharko zaizkien gutxieneko xedapenak. Beraz, enpresek betebehar hauek dituzte:
- Arriskuen identifikazioa eta ebaluazioa.
- Agente kantzerigenoen edo mutagenoen ordezkapena.
- Esposizioaren prebentzioa eta murrizketa.
- Higiene pertsonaleko eta norbera babesteko neurriak.
- Ustekabeko esposizioak eta esposizio ez-erregularrak.
- Langileen kontsulta eta parte-hartzea.
- Dokumentazioa..
- INFORMAZIOA zuzendutako informazioa..
- Langileentzako kontsulta eta parte-hartzea.
- Langileen kontsulta eta parte-hartzea.
Garrantzitsua da adieraztea gure erauzketa- edo produkzio-prozesuan silize kristalinoa ordezkatzerik ez badago, jarduera hauek hartu beharko direla kontuan:
- Esposizioa prebenitzea eta teknikoki posible den maila txikienera murriztea, betiere esposizioa muga-balio onargarriaren azpitik eutsiz.
- Behar diren higiene pertsonaleko eta norbera babesteko neurriak hartzea.
- Ustekabeko esposizioaren eta esposizio ez-erregularren aurkako prebentzio-neurriak ebaluatzea eta kudeatzea.
Enpresak bezala, langileek ere segurtasun- eta osasun-betebeharrak dituzte, eta, beraz, hautsaren eta SKAren eraginpean egotearen aurkako kontrola eta babesa behar dute. Betebehar horiek jarraian zehazten dira, Laneko Arriskuen Prebentzioari buruzko Legearen 29. artikuluarekin bat etorriz:
- Makinak, aparatuak, tresnak, substantzia arriskutsuak, garraio-ekipamenduak eta, oro har, beren jarduerarako erabiltzen duten beste edozein baliabide behar bezala erabiltzea, haien izaera eta aurreikus daitezkeen arriskuak kontuan izanda.
- Enpresak emandako babeserako bitartekoak eta ekipamenduak behar bezala erabiltzea, enpresak emandako jarraibideak kontuan izanda.
- Jarduerarekin zerikusia duten baliabideetan edo jarduera gauzatzen den lantokietan dauden edo instalatzen diren segurtasun-gailuak funtzionamendutik kanpo ez jartzea eta behar bezala erabiltzea.
- Informar de inmediato a la persona superior directa en la jerarquía, y a las personas designadas para realizar actividades de protección y de prevención o, en su caso, al servicio de prevención, acerca de cualquier situación que, a su juicio, entrañe, por motivos razonables, un riesgo para la seguridad y la salud de las personas trabajadoras.
- Lanean pertsonen segurtasuna eta osasuna babesteko agintaritza eskudunak ezarritako betebeharrak betetzen laguntzea.
- Enpresarekin lankidetzan aritzea, laneko baldintzak seguruak izan daitezen eta eraginpean dauden pertsonen segurtasunerako eta osasunerako arriskurik eragin ez dezaten.